اثر فن آوری های نوین بر تقاضای پول در ایران

پیشرفت در علوم و فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی، به پیدایش جهان مجازی منجر گردید. در جهان مجازی، در مقایسه با دنیای فیزیکی سرعت انتقال داده ها بالاتر و هزینه های آن کمتر است. این امر سبب گردید تا بکارگیری ابزارهای نوین الکترونیکی برای کارگزاران حوزه اقتصاد و تجارت از جذابیت ویژه ای برخوردار شود. بدیهی است که در چنین شرایطی، پول و بانکداری الکترونیک، محور تجارت الکترونیک محسوب می شوند. به همین دلیل، تحلیل نظری و تجربی اثرات ابزارهای نوین پرداخت الکترونیکی وجوه بر متغیرهای کلان، مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته است. در این پژوهش، به عنوان یک مطالعه موردی اثر ابزارهای نوین پرداخت الکترونیکی وجوه (شامل: کارت های بانکی، دستگاه های خودپرداز و پایانه های فروش) بر تقاضای پول در ایران مورد بررسی تجربی قرار گرفته است. برای این منظور با استفاده از داده های فصلی 1380-1386، الگوی تقاضای پول رینالدی(2001) برای اقتصاد ایران به روش ardl برآورد شده است. بر اساس نتایج بدست آمده، اثرات بلند مدت توسعه ابزارهای الکترونیکی پرداخت وجوه شامل دستگاه های خودپرداز، پایانه های فروش و کارت های اعتباری بر تقاضای پول، بیش از اثرات کوتاه مدت آن است. هم چنین اثر افزایش دستگاه های خودپرداز و کارت های اعتباری بر تقاضای پول در کوتاه مدت و بلند مدت ، مثبت و اثر گسترش پایانه های فروش، منفی می باشند. علاوه بر این، ضریب تصحیح خطا 49/0 برآورد گردیده است که نشان می دهد 49 درصد از نوسانات کوتاه مدت تقاضای پول نقد در بلندمدت تسویه می شوند. با توجه به نتایج فوق، لزوم توجه به اثر ابزارهای فوق بر کارآیی سیاست های پولی به مقامات پولی توصیه می شود.